O ile wszyscy zdają sobie sprawę, co to jest krótkowzroczność bądź nadwzroczność, niewiele osób wie co to niezborność. Z tekstu dowiesz się, jakie są przyczyny powstania astygmatyzmu, jak go leczyć oraz jakie są jego najczęstsze objawy.
Co to jest astygmatyzm?
Astygmatyzm, czyli inaczej niezborność to wada wzroku, która jest spowodowana różną siłą załamywania równoległych promieni świetlnych w dwóch różnych płaszczyznach (np. pionowej i poziomej) układu optycznego oka. Skutkuje to sytuacją, w której układ optyczny oka nie jest dobrze zogniskowany, a tym samym widziany obraz jest nieostry. Rogówka osób z tą wadą, a rzadziej soczewka, nie jest sferyczna. Oznacza to, że załamywanie światła przez układ optyczny oka, w płaszczyźnie poziomej oraz pionowej nie są identyczne.
Istnieją różne rodzaje astygmatyzmu, w zależności od tego, w jakiej i ilu płaszczyznach oko jest krótkowzroczne bądź nadwzroczne. Astygmatyzm może zmieniać się, zwłaszcza u dzieci. Może się pogarszać bądź lekko zmniejszać, co najczęściej zdarza się u najmłodszych dzieci.
Przyczyny i objawy niezborności
Niezborność to wada, która może wystąpić naturalnie w wyniku nieprawidłowego ukształtowania się rogówki bądź soczewki u dziecka. Jest to najczęstszy powód, jednak niejedyny. Wada ta pojawia się również w sposób nabyty, w wyniku choroby np. przez zmiany nowotworowe w oczodole albo zmiany w mięśniach gałkoruchowych, np. w chorobie Gravesa-Basedowa. Również w wyniku różnych wypadków, gdy nastąpi deformacja gałki ocznej przez boczny ucisk, może pojawi się niezborność. Co ważne, nie da się samodzielnie zapobiec wystąpieniu tej wady.
Jest to wada wzroku występująca dosyć często, jednak dopóki nie przekracza 1,0 dioptrii, nie jest uciążliwa i tym samym nie wymaga korekcji. Jednak osoba z astygmatyzmem nie widzi ani z bliska, ani z daleka w odpowiedni sposób. Musi przymrużać oczy, aby widzieć ostro. Czasem występują u niej bóle głowy. Nasilenie tych objawów powinno dać ci impuls do umówienia się na wizytę u okulisty.
Leczenie astygmatyzmu
Bardzo ważne jest zapobieganie rozwojowi niezborności, ponieważ duży astygmatyzm może powodować niedowidzenie, na jednym lub obu oczach. Aby dowiedzieć się o rodzaju i wielkości wady trzeba wykonać badanie skiaskopii.
Do korekcji niezborności stosuje się soczewki cylindryczne. Kontakty te są specyficzne, ponieważ mają różną moc łamiącą w głównych prostopadłych do siebie płaszczyznach, ogniskują więc światło w dwóch różnych punktach. Soczewka cylindryczna w jednym z głównych południków jest obojętna optycznie, jest to oś cylindra. Pozwala to na odpowiednie ustawienie przed okiem szkła, aby w określonym południku nie zmieniać mocy łamiącej oka, a w innym, prostopadłym do poprzedniego, moc tę zwiększyć lub zmniejszyć.
Istnieją też soczewki sferocylindryczne, które załamują światło w dwóch płaszczyznach z różną mocą. Astygmatyzm nieregularny, który polega na tym, że w różnych miejscach płaszczyzny załamywanie się światła jest różne, nie może być leczony za pomocą okularów. Przy tej wadzie należy dopasować soczewki kontaktowe. Podobnie, jak inne wady refrakcji, niezborność może być również leczona operacyjnie.